Pierwsze spółdzielnie mieszkaniowe występują przeciwko Skarbowi Państwa. Żądają odszkodowań za przepisy, które umożliwiły lokatorom tani wykup mieszkań. Może to kosztować budżet miliardy złotych
Nie wszystkie spółdzielnie idą od razu do sądu. Szefowie Słonecznego Stoku z Białegostoku zwrócili się do ministrów skarbu oraz infrastruktury o zawarcie ugody i zażądali 18 mln zł.
Ministerstwa odmówiły. Zdaniem Piotra Stycznia, wiceministra infrastruktury, spółdzielnie nie poniosły żadnej szkody, nie mogą więc niczego żądać. Słoneczny Stok jednak nie odpuszcza i zapowiada, że rozpocznie batalię sądową.
Wśród spółdzielni, które przygotowują pozwy o odszkodowanie, jest m.in. Nowa z Jastrzębia-Zdroju. – Na tanich przekształceniach spółdzielnia straciła ok. 90 mln zł. Będziemy walczyć o te pieniądze – mówi Władysław Dydo, jej prezes. – Na kończącym się już walnym zgromadzeniu ma zapaść uchwała upoważniająca zarząd do składania pozwów przeciwko Skarbowi Państwa.
– Na razie prawnicy przygotowują pozew w sprawie strat na tanim wykupie kilku lokali. Jeżeli wygramy, złożymy kolejne. W sumie na nowych zasadach wykupiono u nas 4 tys. mieszkań – dodaje prezes. Podobne zamiary ma spółdzielnia Przylesie w Koszalinie. – Właśnie wyceniamy wartości dziesięciu lokali – mówi prezes Kazimierz Okińczyc. – Zdaję sobie sprawę, że walka o odszkodowania nie skończy się na wyrokach sądu pierwszej instancji, tylko dotrze aż do Sądu Najwyższego – mówi Okińczyc.
Wartość swoich roszczeń ustaliła już Legionowska Spółdzielnia Mieszkaniowa. Uważa, że może żądać od Skarbu Państwa nawet 140 milionów złotych. Pozew szykuje też Warszawska Spółdzielnia Mieszkaniowa. – Złożymy go jednak dopiero, gdy stracą ważność przepisy dotyczące wykupu mieszkań, czyli po Nowym Roku – mówi Elżbieta Tutak, wiceprezes WSM.
Jeśli spółdzielniom się uda, Skarb Państwa będzie musiał im zapłacić nawet 9 miliardów złotych – według szacunków Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych RP.
Ustawa umożliwiająca tani wykup zaczęła obowiązywać 31 lipca 2007 r. Do dzisiaj na jej podstawie przekształcono ponad 700 tys. mieszkań.
W grudniu 2008 r. Trybunał Konstytucyjny zakwestionował te przepisy. Uznał za niekonstytucyjne zasady tanich przewłaszczeń mieszkań lokatorskich i własnościowych.
Tym samym otworzył drogę spółdzielniom do domagania się odszkodowań za to, że ustawodawca narzucił im zbyt niską cenę za przeniesienie własności.
Przepisy dotyczące wykupu mają obowiązywać do końca 2009 r. Do tego czasu spółdzielnie muszą przekształcać własność.