Już tylko około dwa, trzy tygodnie dzielą nas od zmiany przepisów dotyczących działek rolnych i zasad ustanawiania na nich hipotek. Prezydent RP podpisał 30 lipca br. nowelizację przepisów, co umożliwi ponowne udzielanie kredytów na budowę domu na działkach rolnych.
Obowiązujące od 30 kwietnia tego roku nowe przepisy zmieniły zasady obrotu gruntami rolnymi oraz zasady ustanawiania hipotek na takich działkach. Z punktu widzenia kredytobiorców najistotniejszą zmianą była nowelizacja ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Wprowadzono bowiem zasadę, że suma hipoteki ustanowionej na nieruchomości rolnej nie może być wyższa niż aktualna wartość nieruchomości. W praktyce zablokowało to możliwości sfinansowania budowy domu na takim gruncie. Do tej pory, kiedy kwota kredytu i hipoteki nie były powiązane z bieżącą wartością nieruchomości, bank szacował przyszłą wartość zabezpieczenia kredytu po wykonaniu założonych prac budowlanych. Tylko od tej przyszłej wartości, oczywiście z uwzględnieniem wymogów Rekomendacji S, zależała kwota udzielonego kredytu. Możliwe i częste były sytuacje, gdy ustanawiano hipotekę o wartości nawet 3-4-krotnie wyższej niż bieżąca wartość niezabudowanej działki gruntu. Ograniczenie wprowadzone 30 kwietnia tego roku spowodowało wstrzymanie możliwości udzielania kredytów na budowę domów na działkach rolnych. Wielu klientów zostało bez możliwości sfinansowania rozpoczętych już prac budowlanych.
Co zmienia nowelizacja?
Przeprowadzona niemal w ekspresowym tempie nowelizacja przywraca w kwestii ustanawiania hipotek stan prawny sprzed 30 kwietnia tego roku. Po wejściu w życie nowych przepisów, suma hipoteki nie będzie w żaden sposób powiązana z wartością nieruchomości. Możliwe będzie udzielenie kredytu i przede wszystkim ustanowienie zabezpieczenia hipotecznego na działce, na której dom dopiero powstaje.
Drogi wewnętrzne to nie działki rolne
Równolegle z nowelizacją przepisów o hipotece zmieniono także treść ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Przypomnijmy, że spod rygorów tej ustawy wyłączone są między innymi grunty rolne o powierzchni mniejszej niż 0,3 hektara. Nowelizacja wyłącza także nieruchomości będące drogami wewnętrznymi, niezależnie od ich powierzchni. Oznacza to, że działka rolna, które jest np. drogą na osiedlu będzie mogła być nabywana także przez osoby, które w myśl przepisów ww. ustawy nie są rolnikami. Obowiązujące bowiem aktualnie zasady uniemożliwiają sprzedaż udziałów w gruncie rolnym „nierolnikowi” (także jeśli jest to droga wewnętrzna), jeśli powierzchnia tej nieruchomości jest większa niż 0,3 hektara. Zatem jeśli deweloper wybuduje np. osiedle domów jednorodzinnych, a droga wewnętrzna byłaby działką o powierzchni większej niż 0,3 hektara, to nie mógłby nabywcom domu sprzedać udziałów w tej drodze, jak często się dzieje. Nowelizacja ustawy wyłącza spod przepisów o kształtowaniu ustroju rolnego także nieruchomości będące drogami dojazdowymi.
Kiedy przepisy wejdą w życie?
Kolejnym etapem na ścieżce legislacyjnej jest opublikowanie ustawy w Dzienniku Ustaw i możemy przypuszczać, że nastąpi to w ciągu najbliższych kilku dni. Nowe przepisy wejdą w życie po upływie 14 dni od publikacji, zatem będzie to około 20 sierpnia. Warto jednak zauważyć, że kilka banków już teraz przyjmuje wnioski z uwzględnieniem nowych przepisów. Możliwe jest złożenie dokumentów przed wejściem w życie przepisów, bank wyda odpowiednią decyzję kredytową, jednak konieczne będzie wstrzymanie się ze złożeniem wniosku o wpis hipoteki do dnia wejścia w życie nowych przepisów.
